Galaktyki i gromady

NGC 292 Mały Obłok Magellana galaktyka położona blisko Drogi Mlecznej

 

Messier 94 – galaktyka spiralna znajdująca się w gwiazdozbiorze Psów Gończych. M94 ma masę około 160 miliardów mas Słońca i znajduje się w odległości około 16 milionów lat świetlnych.

 

LMC Wielki Obłok Magellana – największa galaktyka satelitarna położona w pobliżu Drogi Mlecznej. Nazwa galaktyki pochodzi od nazwiska Ferdynanda Magellana, który obserwował obiekt podczas wyprawy dookoła świata w latach 1519–1522. Jednak najstarsza zachowana wzmianka o obserwacjach Wielkiego Obłoku Magellana przez mieszkańców półkuli północnej pochodzi z 964 roku od perskiego astronoma Al Sufiego. Obiekt, nazwany przez Arabów Al Bakr (Biały Wół), został zaobserwowany podczas wypraw kupieckich wzdłuż wschodnich wybrzeży Afryki. Masa galaktyki wynosi około 10 miliardów mas Słońca. Wielki Obłok Magellana zawiera gwiazdy, które zostały „skradzione” z sąsiadującej, mniejszej galaktyki znanej jako Mały Obłok Magellana. Odległość do galaktyki została wyznaczona w 2013 na 162 980 lat świetlnych z dokładnością do dwóch procent

 

M31 Galaktyka Andromedy – galaktyka spiralna, leżąca około 2,52 miliona lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Andromedy. Galaktyka Andromedy jest największą i najjaśniejszą galaktyką nieba północnego. Doskonale widać ją nawet przez małe lornetki. Obserwacje można prowadzić także gołym okiem, niekiedy nawet na przedmieściach większych miast. W obszarach izolowanych od oświetlenia widoczna jest jako niewielka mgiełka, jednak jej całkowita średnica kątowa przewyższa sześciokrotnie kątowe rozmiary Księżyca. Nazwa galaktyki pochodzi od mitologicznej etiopskiej królewny Andromedy.

 

M 33 Galaktyka Trójkąta – galaktyka w gwiazdozbiorze Trójkąta, druga pod względem jasności galaktyka spiralna na niebie, po Galaktyce Andromedy. Zaliczana do Lokalnej Grupy Galaktyk, do której należy również nasza Galaktyka. Rzeczywista średnica galaktyki to około 60 000 lat świetlnych i leży w odległości 2,9 miliona lat świetlnych. Galaktyka Trójkąta zawiera wyjątkowo dużo obszarów H II, rozrzuconych po luźnych ramionach spiralnych wokół centrum galaktyki. Niektóre z tych obszarów osiągają tak duże rozmiary, że należą do największych znanych miejsc formowania się nowych gwiazd. Galaktyka Trójkąta jest pierwszą galaktyką, poza Drogą Mleczną, w której odkryto wodę.

 

M51 Galaktyka Wir (również Messier 51, M51 lub NGC 5194) – galaktyka spiralna o anormalnym małym jądrze, położona w gwiazdozbiorze Psów Gończych, blisko ostatniej gwiazdy dyszla Wielkiego Wozu, w odległości około 25,74 miliona lat świetlnych od Ziemi. Została odkryta w 1773 roku przez Charlesa Messiera. Galaktyka ta ma 60 000 lat świetlnych średnicy. Była to pierwsza galaktyka, w której zauważono spiralną strukturę. Towarzysz Galaktyki Wir, galaktyka NGC 5195, znajduje się na końcu jednego z jej ramion i należy do galaktyk soczewkowatych. W rzeczywistości galaktyka satelicka znajduje się w przestrzeni nieco za M51. Galaktyki te oddziałują ze sobą grawitacyjnie, obie stanowią obiekt Arp 85 w Atlasie Osobliwych Galaktyk. Pod wpływem przyciągania NGC 5195 jedno z ramion M51 zostało rozciągnięte w przestrzeni. W przyszłości NGC 5195 zostanie całkowicie pochłonięta. W galaktyce tej obserwowano trzy supernowe: SN 1994I, SN 2005cs oraz SN 2011dh.

 

Triplet Lwa (również Grupa M66) – mała grupa galaktyk znajdująca się w konstelacji Lwa w odległości 35 milionów lat świetlnych. Do grupy tej należą galaktyki: Messier 65, Messier 66 oraz NGC 3628.

 

NGC 5139 lub omega Centauri – gromada kulista znajdująca się w gwiazdozbiorze Centaura w odległości około 16 tys. lat świetlnych od Ziemi. Omega Centauri jest jedną z najbliższych nam gromad kulistych. Jest równocześnie największą i najjaśniejszą spośród około 200 znanych gromad kulistych znajdujących się w halo Drogi Mlecznej. Na niebie zajmuje obszar większy niż Księżyc w pełni. Rozciąga się na obszarze ok. 170 lat świetlnych i zawiera około 10 milionów gwiazd.
M 63 Galaktyka Słonecznik – galaktyka spiralna w gwiazdozbiorze Psów Gończych. Odległość od Ziemi: 27 000 000 lat świetlnych. Zawiera 400 miliardów gwiazd.
M 101 Galaktyka Wiatraczek – galaktyka spiralna ze słabym jądrem i bardzo rozwiniętymi ramionami w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Odległość od Ziemi: 20 870 000 lat świetlnych. Zawiera trylion gwiazd.
Messier 106 ( NGC 4258) – galaktyka spiralna znajdująca się w gwiazdozbiorze Psów Gończych. M106 znajduje się w odległości ok. 23 milionów lat świetlnych (ok. 7 mln parseków) od Ziemi
Messier 106 ( NGC 4258) – galaktyka spiralna znajdująca się w gwiazdozbiorze Psów Gończych. M106 znajduje się w odległości ok. 23 milionów lat świetlnych (ok. 7 mln parseków) od Ziemi
NGC 4565 jest obserwowana wzdłuż płaszczyzny jej dysku, bywa nazywana również Galaktyką Igła. Znajduje się w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki w odległości około 30 milionów lat świetlnych od Ziemi.